Raambelasting
Wie oplettend door de straten van Londen wandelt, of door andere Engelse steden, zal talrijke dichtgemetselde ramen, vrijwel uitsluitend op Georgiaanse en Victoriaanse herenhuizen. Toen ik ze voor het eerst zag, dacht ik bij mezelf “Goh, sommige Engelsen nemen hun privacy wel erg serieus” maar nader onderzoek leerde me dat het overblijfselen waren van een van Groot-Brittannië's beruchtste belastinginitiatieven: de window tax.
De vensterbelasting was nota bene een initiatief van koning Willem III, afkomstig uit een land waar mensen in duurdere woningen maar al te graag hadden dat passanten naar binnen gluurden. Deze belasting was bedoeld als een indirecte manier om vermogen te belasten, aangezien huizen met meer ramen vermoedelijk groter waren en daarom in het bezit waren van rijkere mensen. Huiseigenaren en verhuurders vonden al snel een maas in de wet: dichtgooien!
Zoals wel vaker met goedbedoelde wetgeving kleefden er averechtse effecten aan. Het gebrek aan daglicht zorgde voor ernstige gezondheidsproblemen zoals tuberculose, tyfus, pokken en cholera. Desondanks zou het tot 1851 duren eer er een einde kwam aan de ‘Daylight Robbery’. In anderhalve eeuw tijd waren duizenden ramen dichtgemaakt, en opmerkelijk genoeg hebben weinig woningbezitters de moeite genomen er weer ramen in te zetten.
De vensterbelasting was een van de manieren waarop door de jaren is geprobeerd bezit te belasten. Eerder was de haardbelasting ingevoerd, waardoor sommige huiseigenaren om inspecties te voorkomen hun schoorstenen dichtgooiden, met alle nadelige gevolgen van dien. Deze wet werd snel weer ingetrokken. Tevens is er in de 18e eeuw een behangbelasting ingevoerd, waarbij kleurrijk en sierlijk behang extra werd belast. Het gevolg: mensen gingen kaal behang kopen. Saai!
Koning George III voerde in 1784 de baksteenbelasting in. Omdat de belasting gebaseerd was op het aantal bakstenen, begonnen bouwers grotere bakstenen te gebruiken om hun belastingdruk te verlagen. Als reactie hierop verhoogde de overheid de belasting op bakstenen, waardoor kleine baksteenproducenten failliet gingen. De baksteenbelasting werd uiteindelijk in 1850 afgeschaft, omdat deze nadelig bleek te zijn voor de bouwnijverheid.
Tegenwoordig bestaat er een ‘council tax’, de opvolgen van Thatcher’s omstreden ‘poll tax’. Gemeenten worden steeds creatiever bij het bepalen van de hoogte ervan, zoals het middels drones berekenen van de grootte van de tuinen. In Wales liggen er plannen om energievriendelijke woningen zwaarder te belasten, simpelweg omdat ze meer waard zijn. Het kan ertoe leiden dat het plaatsen van dubbelglas leidt tot een hogere belastingaanslag: de dubbele raam-belasting.